Ga naar hoofdinhoud

Praktijkvoorbeeld - Taalcoaching op de werkvloer

Aanleiding voor de praktijk

Net zoals voor vele andere zorginstellingen, was het voor vzw Compostela niet gemakkelijk om voldoende gekwalificeerd personeel aan te trekken voor de bezetting van de verschillende diensten. Breder en diverser rekruteren was noodzakelijk. Maar de talenkennis van de kandidaten van niet-Belgische origine, bleek bij aanwerving een struikelblok. Voor heel wat van de in te vullen functies moet je kunnen telefoneren, communiceren met bewoners en familie, zorgdossiers invullen, …  

De praktijk gewikt en gewogen

Door taalcoaching op de werkvloer krijgen kandidaten met een taalachterstand de kans om al werkende hun taalvaardigheden te verbeteren. De taalcoach geeft tips en oefent bepaalde situaties in. Denk aan het gebruik van jobspecifieke termen, bepaalde dialecten en uitdrukkingen of interculturele communicatievaardigheden.  

Indien nodig, betrekt de coach ook het team of de bredere organisatie erbij. Dan krijgen de collega’s tips om beter te communiceren of krijgt de organisatie advies om de interne procedures te herwerken zodat anderstaligen ze beter begrijpen.  

Ingeval van gesubsidieerde taalcoaching, betaalt de Vlaamse Overheid per werknemer 10 uur coaching aan de organisatie die de coaching geeft. Om in aanmerking te komen, moet de kandidaat: 

  • minder dan 1 jaar in dienst zijn;
  • met een niet-gesubsidieerd contract van minimaal 3 maanden;
  • en de taalcoaching volgen tijdens de werkuren. 

Wanneer je kandidaat niet in aanmerking komt voor gesubsidieerde taalcoaching, kan je uiteraard ook zelf de taalcoaching financiëren en nagaan of je sectorfonds kan tussenkomen in de kosten. 

Hoe implementeerde vzw Compostela dit initiatief binnen haar onderneming? 

Taalcoaching was één van de negen acties van het diversiteitsplan van vzw Compostela. Het initiatief kon dus al van bij aanvang rekenen op de goedkeuring van directie, bestuur, leidinggevenden en vakbonden.  

  • Stap1: netwerking
    Om taalcoaching succesvol te kunnen implementeren, knoopte Compostela allereerst contacten aan met de regionaal verantwoordelijke van de VDAB en erkende taalcoaches uit de regio (zoals Groep Intro, Kopa,...).   

  • Stap 2: voorbereiding
    Vzw Compostela verzekerde zich van een goede interne organisatie. Door te investeren in aangepaste uurroosters en de medewerkers doordacht in te plannen, werd overmatige werklast op de schouders van de andere collega’s vermeden. De organisatie communiceerde uitgebreid met alle betrokkenen over het initiatief en de implicaties ervan.  

  • Stap 3 : coaching van de eerste kandidaten 
    Eens het kader duidelijk was voor iedereen, startte vzw Compostela met taalcoaching op de werkvloer. De intensiteit van de lessen was afhankelijk van het individuele traject. Meestal ging het om 2 uurtjes coaching per week.  

Hoe ziet een coachingstraject er uit? 

Klik hier voor de tekstversie van het schema.

schema van de de fasen uit een coachingstraject

  • Taalcoaching als onderdeel van een breder diversiteitsbeleid. Het succes zat hem in een én-én-én verhaal: én breder rekruteren, én taalcoaching aanbieden, én zorgen voor verbinding en inclusie op de werkvloer.  

  • Begeleiding door het voormalige RESOC. Deze dienst schreef mee aan het diversiteitsplan en gaf de noodzakelijk input om op structurele wijze toe te werken naar een meer inclusieve werkvloer.  

  • Het initiatief werd getrokken vanuit de directie en werd verder ook door hen gecoördineerd. In die zin werd het initiatief top-down uitgerold, maar wel in nauw overleg met andere betrokken actoren zoals het bestuur en de afdelingsverantwoordelijken. 

  • Een eenduidige houding vanuit het management. Discriminatie van de nieuw instromende medewerkers door medewerkers, bewoners en/of hun familieleden, werd onder geen enkele voorwaarde getolereerd. 

  • Een doordachte interne planning zodat taalcoaching voor de ene collega geen te grote werklast voor de andere collega’s betekent. 

  • Mond-aan-mond reclame: dat de organisatie investeringen doet voor haar medewerkers,  wordt doorverteld binnen groepen die via klassieke wervingskanalen moeilijker zijn te bereiken. Daardoor prijst vzw Compostela zich nu gelukkig met een volledige personeelsbezetting. 

  • Outreaching naar partnerorganisaties. Voor de taalcoaching werkte vzw Compostela op goede wijze samen met Kopa en Groep Intro. Ook de VDAB speelde een belangrijke rol.  

  • Goede interne en externe communicatie : waarom doen we wat we doen en wat betekent dit concreet voor medewerkers/bewoners/externen? Door ook extern te communiceren over de successen, creëert vzw Compostela steeds weer nieuwe opportuniteiten zowel op vlak van aanwerving als op vlak van netwerking. 

  • Om dit initiatief te doen slagen, is het erg belangrijk dat je een netwerk uitbouwt. Maar de contactpersonen uit dit netwerk wisselen over de jaren heen.  Je werk is dus nooit ‘af’. Je moet blijven zoeken naar nieuwe connecties en opportuniteiten. Alleen zo creëer je kansen , bekom je de juiste financiële ondersteuning en het juiste advies. 

  • Ongepaste reacties van medewerkers, bewoners of hun familieleden op de nieuwe medewerkers. Bewoners zowel als medewerkers moesten leren omgaan met meer cultureel-diverse collega’s. Leidinggevenden hebben moeten leren om op adequate wijze op te treden tegen discriminerende vragen en opmerkingen. In het begin was dit niet gemakkelijk, maar dit gaat beter met de jaren. Overigens is de diversiteit binnen vzw Compostela intussen zichtbaar op alle niveaus, waardoor dit aspect steeds minder ter sprake komt. 

  • Analyseer voor je van start gaat, hoe het gesteld is met de bereikbaarheid via openbaar vervoer. Dit is nodig om je te verzekeren van voldoende instroom. Nieuwkomers en kandidaat-medewerkers met een cultureel diverse achtergrond moeten gemakkelijk tot bij jou geraken. 

  • Werk nauw samen met de regionaal verantwoordelijke van de VDAB: deze kan je gericht doorverwijzen. 

  • Maak een goede planning/taakverdeling. Voorkom dat de afdelingen hinder ondervinden van de coachingssessies.  

  • Taalcoaching mag geen losstaand initiatief zijn. Het maakt best deel uit van een breder diversiteitsbeleid, waar ook andere diversiteitsaspecten aan bod komen zoals opleidingsniveau, leeftijd, …  

  • Communiceer doordacht voordat je van start gaat, tijdens de uitrol van het project en op gepaste tijdstippen op verschillende overlegmomenten en -niveaus. Verbind je boodschap aan je diversiteitsplan of diversiteitsbeleid. 

Taalcoaching is een vast onderdeel van het personeelsbeleid van vzw Compostela. Maar een coachingstraject alleen volstaat niet altijd. De organisatie blijft daarom op zoek naar een kwalitatief goed aanbod van Nederlandse lessen die de medewerkers op laagdrempelige wijze kunnen volgen buiten de werkuren. Een aanbod dat niet te duur is, toegankelijk en aangepast aan het niveau en de mogelijkheden van de individuele medewerker. 

De plaats van de praktijk in de organisatie

Taalcoaching is slechts één van de 9 acties uit het diversiteitsplan dat vzw Compostela in 2013 uitwerkte met het Woonzorgcollectief en onder begeleiding van het voormalige Resoc (Vlaams Regionaal Economisch en Sociaal OverlegComité). Ze startte haar taalbeleid onder meer met een scan van de interne communicatielijnen. Interne procedures werden aangepast zodat alles beter kon worden begrepen. 

De combinatie van de verschillende acties uit het diversiteitsplan, zorgde ervoor dat het nieuw aangetrokken talent ook op effectieve en duurzame wijze aan boord bleef. Momenteel is 49% van het personeel van vzw Compostela van niet-Belgische origine . Enkelen van hen hebben een leidinggevende functie.  

Andere acties uit het diversiteitsplan:  

  • een tevredenheidsenquête bij het personeel 
  • leeftijdsbewust personeelsbeleid 
  • vormingssessies assertiviteit en omgaan met agressie en conflicten 
  • zorgen voor jezelf: acties rond stressmanagement 
  • opleiding en training van leidinggevenden rond motiveren en het onthalen van nieuwe medewerkers 
  • ondersteuning van medewerkers bij het behalen en/of gelijkschakelen van diploma’s 
  • uitbouwen van een netwerk 
  • ludieke acties om elkaar beter te leren kennen 
  • mentor-opleidingen. 

eDiv helpt !

eDiv helpt je werk te maken van het bredere kader dat nodig is om taalcoaching binnen jouw organisatie tot een succes te maken: 

Laatste update: 22/02/2024

 

Unieke zorg voor onze unieke bewoners.

Annie Coninx
Directiemedewerker

Meer informatie

Om te weten wat taalcoaching op de werkvloer precies in houdt, raadpleeg je best de website van de VDAB.

Ook de stad Gent heeft ervaring met taalcoaching. Ze maakten een brochure met uitleg, tips en getuigenissen.  

© Unia • Interfederaal Gelijkekansencentrum • www.ediv.be