Directeursfunctie enkel voor Belgen

Een gemeentelijke administratie publiceert een vacature voor “leidinggevend statutair stedenbouwkundige”. Eén van de aanwervingsvoorwaarden is dat kandidaten de Belgische nationaliteit moeten hebben. Is dat discriminerend?

Juridisch antwoord

De werkgever kan een onderscheid op basis van een beschermd criterium rechtvaardigen als dat onderscheid wordt opgelegd door een wet, decreet of uitvoeringsbesluit. De Belgische Grondwet bepaalt dat statutaire betrekkingen voorbehouden zijn voor Belgen. Op basis van artikel 45 uit het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) kunnen EU-onderdanen ook in aanmerking komen, behalve voor functies waarbij men de openbare macht uitoefent of de essentiële belangen van de Staat verdedigt.

De leidinggevend statutair stedenbouwkundige moet waken over het respect voor de regels van ruimtelijke ordening. De ambtenaar moet erop toezien dat planningsprincipes en stedenbouwkundige voorschriften worden nageleefd en kan de staking bevelen van bouwprojecten. Er is dus duidelijk sprake van het uitoefenen van de openbare macht; daarom mogen de vacature en het daarop volgende gemeentelijke benoemingsbesluit de Belgische nationaliteit opleggen als voorwaarde.

Advies aan de manager

• Let op: contractuele functies staan in principe open voor alle kandidaten, ongeacht hun nationaliteit (niet-EU-onderdanen inbegrepen). Statutaire functies zijn in principe voorbehouden voor EU-onderdanen.
• De Belgische nationaliteit kan alleen een vereiste zijn als het duidelijk gaat om een functie waarbij openbare macht wordt uitgeoefend (politie, inspectiediensten enzovoort). Deze nationaliteitsvoorwaarde moet in de reglementering opgenomen zijn onder de benoemingsvoorwaarden. Vermeld in de jobaanbieding de rondzendbrief/wetsartikelen, die de nationaliteitsvoorwaarde opleggen.