Ga naar hoofdinhoud

Praktijkvoorbeeld - Stageplaatsen voor vluchtelingen

Aanleiding voor de praktijk

Ingka Group, de grootste franchisenemer van IKEA engageerde zich ten aanzien van het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Vluchtelingen, om over de verschillende landen heen 2500 vluchtelingen te ondersteunen in hun zoektocht naar een job. Net als de andere landen waarbinnen Ingka Group actief is, kreeg IKEA België de opdracht om een project op poten te zetten met als doelstelling: vluchtelingen de nodige vaardigheden bijbrengen om een duurzame job te vinden.

De praktijk gewikt en gewogen

IKEA België bereidde in een periode van 3 jaar, 106 vluchtelingen voor op de arbeidsmarkt. Dit gebeurde door middel van een opleidingstraject van 4 maanden in het bedrijf. IKEA gaf het project de naam “Werken & Samen Groeien”.  Alhoewel het project nationaal wordt aangestuurd, verschillen de concrete modaliteiten naargelang de regio en de lokale context waarbinnen de IKEA vestigingen zich bevinden.

Een traject in verschillende fasen:

Klik hier voor de tekstversie van het schema.

schema van de verschillende fasen in een stagetraject

Het coachings- en opleidingstraject

Elke stagiair krijgt tijdens de stageperiode op verschillende momenten en op verschillende manieren opleiding en coaching over:

  1. Jobspecifieke vaardigheden: jobinhoud en jobtechnische kennis
  2. Algemene vaardigheden: bijvoorbeeld: hoe spreek je je leidinggevende aan, hoe geef of ontvang je feedback, wat betekent het om in groep te werken, intercultureel communiceren,…
  3. Sollicitatietraining en voorbereiding op de arbeidsmarkt aan het einde van het traject

Ook HR, directe collega’s en leidinggevenden worden ondersteund via training en opleiding. Dit vergemakkelijkt de integratie binnen het team. IKEA België organiseert bijvoorbeeld de volgende opleidingen: “Het traject van een vluchteling”; “Out of the box rekruteren”; “Interculturele communicatie”…

Betrokken actoren

Klik hier voor de tekstversie van bij het schema.

schema van de actoren die bij het project betrokken zijn

  • De samenwerking met lokale partners. Deze lokale organisaties maken de eerste selectie van de kandidaten en garanderen zo de juiste afstemming tussen de kandidaat en de stageplaats.  

  • Het vrijwillig karakter van een stagetraject. Teamverantwoordelijken kiezen vrijwillig om al dan niet in te tekenen voor een stagetraject. Dit is belangrijk omdat een stagiaire aannemen extra flexibiliteit en tijd vraagt van de leidinggevende. Zij die er voor kiezen, krijgen de nodige opleiding en coaching.

  • Door het aantal stage-uren te beperken tot 25u/week, hebben vluchtelingen tijd voor externe verplichtingen en noden zoals bijvoorbeeld de zoektocht naar een woning of het volgen van Nederlandse les.

  • Onderhandelingen met OCMW’s om de stagevergoeding niet volledig van het leefloon af te trekken.

  1. Eén plan voor heel België: het project op exact dezelfde wijze uitwerken op nationaal niveau, bleek niet te werken. Te veel aspecten waren afhankelijk van de regio waarin de vestiging zich bevindt (mobiliteit, werkloosheidsgraad, locatie van vluchtelingen,…).

  2. Soms is het moeilijk om het werkschema van de stagiaires af te stemmen op de vele plichten en verantwoordelijkheden die zij als vluchteling hebben naast het werk. Met begrip voor hun situatie, staat IKEA daarom in het begin van de stageperiode bepaalde uitzonderingen toe (zoals bv. flexibelere werkuren,..). Maar om hen echt voor te bereiden op de arbeidsmarkt, worden de regels naar het einde toe strikter. Dit kan stoten op weerstand. IKEA België lost dit op door alles (vooraf) goed met elkaar door te spreken.

  3. Kandidaat-stagiairs vinden in regio’s waar de werkloosheidsgraad laag is en/of traditioneel niet veel vluchtelingen zich vestigen. Een interim-contract wint het dan vaak van een stage-contract.

  4. Kandidaat-stagiaires vinden die voldoende taalkennis hebben. IKEA België zoekt kandidaten met een taalniveau dat toelaat om te kunnen functioneren op de werkvloer en om communicatie, training en coaching mogelijk te maken. 

  • Zie het project niet als een vrijblijvende diversiteitsactie. Het is een investering die loont op termijn. Het vraagt om concrete inspanningen van diverse actoren binnen én buiten je organisatie en er staat een budget tegenover (stagevergoedingen, trainingen en coaching,…).

  • Zet in op duidelijke bedrijfswaarden. Wees transparant over waar je als organisatie voor staat en hoe je verwacht dat er met elkaar wordt omgegaan. Dit helpt om de juiste afstemming  met de kandidaat-stagiair te garanderen. Het verduidelijkt ook hoe je zal reageren op vragen of moeilijkheden die zich tijdens het stagetraject kunnen voor doen.

  • Wees goed voorbereid. Leg vooraf vast wat de criteria zijn voor de aanwerving en in welke gevallen je kan afwijken van interne reglementering (bijvoorbeeld: flexibele uurroosters,…). Bepaal ook welke arbeidsvoorwaarden niet onderhandelbaar zijn. IKEA België koos er bijvoorbeeld voor om geen taallessen aan te bieden tijdens de werkuren.

  • Zorg dat je de lokale partnerorganisaties die de kandidaat-stagiairs werven en selecteren, zeer goed informeert over de jobinhoud en je organisatiecultuur.

  • Begeleid  de vluchteling bij het invullen van het (online) stagedossier. Je voorkomt zo fouten, misverstanden en tijdsverlies.

  • Communiceer  intern én extern. Als iedereen goed weet waar je als organisatie voor staat en wat je concreet van de stage kan verwachten, voorkom je problemen en weerstand.

  • Verduidelijk bij de vakbonden dat het gaat om een speciaal traject en niet om concurrentie voor de bestaande jobs.

  • Voorzie in begeleiding en coaching door een externe organisatie. IKEA België werkt bijvoorbeeld samen met i-Diverso, een organisatie die bedrijven bijstaat in inclusief ondernemen. Zij voorzien opleiding en coaching op maat van de stagiairs én de medewerkers.

  • Wees flexibel in alle fasen van het project.

    • Stem je projectdesign af op lokale noden en uitdagingen. Zo zijn de meeste stages binnen IKEA België beroepsinlevingsstages (BIS of CIP), maar in sommige gemeenten wordt er onder een ander systeem gewerkt zoals met een Werkervaringsstage (WES) (van 35u/week) of een traject geïntegreerd in een art. 60 contract van een leefloon-trekkende (4m – voltijds).

    • Onderhoud je partnerwerking constant en stuur bij indien nodig.

    • Geef je directe leidinggevenden voldoende tijd en laat hen flexibel inspelen op de noden die naar boven komen: uurroosters inplannen, coaching, inwerken, feedback geven,….

Het project liep ten einde in augustus 2023 met een overtuigend eindoordeel. Het bracht een positief verhaal over vluchtelingen ; de stagiairs groeiden zichtbaar doorheen het traject en ook de betrokken collega’s kenden een positieve groeicurve. En alhoewel dit niet de doelstelling was, zorgt het project op termijn voor een extra rekruteringskanaal.

Ingka Group heeft zich opnieuw verbonden aan de doelstelling om deze keer 3.000 vluchtelingen wereldwijd voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Alle vestigingen worden nu dan ook aangespoord deze manier van werken op te nemen als een standaard proces dat blijft doorlopen na de projectfase.

De plaats van de praktijk in de organisatie

Het project ‘Werken & Samen Groeien’ past binnen de visie van de stichter van IKEA, Ingvar Kamprad: “Een beter dagelijks leven creëren voor zo veel mogelijk mensen.” De werking van IKEA steunt op sterke bedrijfswaarden. Zij geven uiting aan de manier waarop IKEA kijkt naar diversiteit en inclusie. Het gaat onder meer om: “samenhorigheid”, “verantwoordelijkheid geven en nemen” en “leiding geven door het goede voorbeeld te geven”. Elke nieuwe medewerker krijgt een uitgebreide training rond deze waarden. Ze vormen de basis voor een uitgeschreven gedragscode die verduidelijkt wat er wel en wat er niet kan op de werkvloer. Ook de vluchteling-stagiairs krijgen deze informatie bij de start van hun stage.

eDiv helpt !


Laatste update: 29/02/2024

Wij zijn trots dat we in drie jaar tijd een project hebben opgezet dat een toegevoegde waarde is voor zowel vluchtelingen als onze medewerkers in België.

Veerle Vandervondelen
Meet and Travel Leader

Meer informatie

Brochure van IKEA met 8 adviezen en tips om een stageprogramma voor vluchtelingen op te zetten

Meer weten over de stagemogelijkheden waar IKEA België gebruik van maakt?

© Unia • Interfederaal Gelijkekansencentrum • www.ediv.be