Ga naar hoofdinhoud

Varkensvlees op het menu

In een gemeentelijk kinderdagverblijf weigert een kinderverzorgster systematisch de kinderen, waarvoor zij moet zorgen, eten te geven wanneer er varkensvlees op het menu staat. Zij vraagt dan haar collega's om haar te vervangen. Verscheidene collega's ergeren zich eraan en vragen je om te reageren. Welke instructies zal je geven als directrice van het kinderdagverblijf?


Juridisch antwoord

De vraag is of er een wettelijke verplichting bestaat om op dit verzoek in te gaan. De reglementering tegen discriminatie verplicht redelijke aanpassingen voor gehandicapte personen, maar er bestaat geen gelijkaardige verplichting voor religieuze overtuigingen.

Het principe van de vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst leidt evenwel tot de idee van verscheidenheid en pluralisme en beschermt zowel het intieme geloof van een persoon als externe geloofsuitingen in woorden of daden.

Er moet een evenwicht worden gevonden tussen deze vrijheid van de werknemers/-neemsters en de belangen van de werkgever/-geefster voor wie de inrichtingskosten redelijk moeten blijven (impact op de organisatie en de aard van de functies, de risico's op bekeringsijver enz.). Er bestaat geen kant-en-klare oplossing, maar ongeacht de context van de onderneming moet voorrang worden gegeven aan het overlegmodel en moet collectief worden onderhandeld met het oog op oplossingen waarin iedereen zich kan vinden.
Overlegde aanpassingen
Onderhandeling over religieuze praktijken


Als een loontrekkende kinderverzorgster in een instelling weigert om kinderen varkensvlees te geven moet je nagaan of het eten geven tot haar essentiële taken behoort en of een billijke takenruil met haar collega's tot de mogelijkheden behoort. Als niemand haar taak kan overnemen, primeert de noodzaak om de kinderen te voeden. Het belangrijk het contractuele kader aan de kinderverzorgster te verduidelijken om haar erop te wijzen dat zij haar functies moet uitoefenen ongeacht haar persoonlijke overtuigingen.

Als het om een kinderoppas gaat, die zelf kookt, kan ze zelf de menu's kiezen, op voorwaarde dat het voedingsevenwicht van de kinderen wordt behouden en dat rekening wordt gehouden met specifieke diëten.

Advies aan de manager

  • In dit soort van situaties blijkt uit de praktijk dat in een aantal diensten een minnelijke schikking wordt gevonden waarbij collega's aanvaarden om occasioneel hun taken onderling uit te wisselen. 
  • Dit type van regeling moet formeel worden vastgelegd om te vermijden dat er spanningen tussen personen ontstaan. 
  • Het is dus belangrijk dat de manager een denkproces op gang kan brengen waarvan het resultaat eventueel kan worden geïnstitutionaliseerd door regels of principes op te nemen in het arbeidsreglement.
Als je met dit soort van verzoek te maken krijgt, raden wij je aan om, zelfs als de werknemers/-neemsters geen akkoord kunnen bereiken, zelf de onderhandelingen tussen de werknemers/-neemsters op gang te brengen. Vaak is de manier waarop de oplossing wordt bereikt, even belangrijk als de oplossing zelf. Als de kwestie niet wordt besproken, loop je het risico op nadelige machtsverhoudingen, frustraties en spanningen die kunnen escaleren. Het is dus wenselijk elk verzoek aan te horen om het principe van de individuele vrijheid te respecteren.

© Unia • Interfederaal Gelijkekansencentrum • www.ediv.be