www.ediv.be: situation
Situatie
Gepest wegens vakbondsactiviteiten
Je bent manager van een onderneming en een van je werknemers komt zijn beklag doen bij jou: zijn directe overste zou zich pestend en intimiderend gedragen tegenover hem omdat hij vakbondsafgevaardigde is. Hij legt je uit dat hij sinds hij afgevaardigde is, niet meer wordt uitgenodigd op de vergaderingen die hem aanbelangen, geen premie krijgt terwijl andere collega's in dezelfde situatie (anciënniteit en evaluatie) die wel krijgen. Verder maakt zijn overste kwetsende opmerkingen.
Je bespreekt de situatie met zijn overste, die je uitlegt dat die afgevaardigde hem inderdaad ergert omdat hij voor het minste interpelleert. Je beslist hem te vertrouwen en je ontslaat de afgevaardigde.
Juridisch antwoord
In België oordeelde het Grondwettelijk Hof dat er bescherming moet worden geboden voor de uiting van syndicale overtuigingen: aansluiten bij of behoren tot een vakbond en zijn activiteit moeten worden beschouwd als een uiting van syndicale overtuiging van de betrokkene.
- Door deze ontslagbeslissing maak je een onderscheid in behandeling op basis van de syndicale overtuiging en dat is een beschermd criterium volgens de antidiscriminatiewetten en de welzijns wet. Een dergelijk onderscheid in behandeling zou dus discriminatie kunnen vormen tenzij je met de nodige, passende en adequate middelen kunt aantonen dat dit onderscheid het gevolg is van een gewettigde doelstelling. De werknemer kan een aanspraak doen op de interne procedure en een aanvraag in dienen voor psychosociale tussenkomst van de vertrouwenspersoon of de psychosociale preventieadviseur.
- De feiten van pesterijen en intimidatie waarover deze afgevaardigde klaagt, zouden discriminerende pesterijen en intimidatie kunnen zijn, wat eveneens verboden is door de reglementering tegen discriminatie en door de welzijnswet. Als werkgever/-geefster ben je verantwoordelijk als je geen einde hebt gesteld aan een situatie van pesterijen en intimidatie waarvan je kennis had. De werknemer kan beroep doen op de interne procedure en een psychosociale interventie eisen van de vertrouwenspersoon of de psychosociale preventieadviseur.
- Tot slot zou het niet-toekennen van een premie eveneens kunnen worden geanalyseerd als directe discriminatie op basis van syndicale overtuiging, behalve wanneer je met de nodige, gepaste en adequate middelen kunt bewijzen dat dit onderscheid berust op een gewettigde doelstelling (als je bijvoorbeeld kunt aantonen dat niet-toekenning van de premie werd ingegeven door andere redenen).
Passende en noodzakelijke rechtvaardiging
Wet voor welzijn op het werk en tegen pesterijen
Advies aan de manager
Hoe omgaan met een potentiële situatie van discriminerende pesterijen en intimidatie waarbij je twee verschillende versies te horen krijgt?
Een ontslag is altijd een teleurstelling, zowel voor de werkgever/-geefster als voor de werknemer. Neem je tijd voor een onderzoek door andere collega's te bevragen, de reden na te gaan waarom de afgevaardigde geen premie heeft gekregen, te begrijpen in welke situaties de misplaatste woorden werden gezegd, enz. Als blijkt dat de feiten werkelijk hebben plaatsgevonden, dien jij in te grijpen en moet je de overste van de afgevaardigde tot de orde roepen (eventueel via een mondelinge, schriftelijke waarschuwing,… op basis van het arbeidsreglement).
Je kan het potentiële slachtoffer van pesterijen en intimidatie ook voorstellen om een aanvraag tot een psychosociale interventie in te dienen bij de vertrouwenspersoon of de preventieadviseur. De (interne of externe) preventieadviseur kan eveneens de feiten onderzoeken, de hoofdrolspelers en eventuele getuigen ondervragen en hij zal je binnen drie maanden na de indiening van de klacht een verslag bezorgen. Dit verslag zou meer klaarheid kunnen scheppen, vooral als het concrete aanbevelingen bevat die de situatie zouden kunnen verbeteren of zelfs oplossen via een minnelijke schikking.
Meer informatie op de website van de federale overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg.
Gerelateerde situaties
Absenteïsme
Je bent directeur van een groot schoonmaakbedrijf. Eén van je werknemers klaagt over pijn aan de knieën en uiteindelijk moet hij geopereerd worden. Zo is hij een maand lang arbeidsongeschikt. Nadien wordt hij, na een gesprek met de arbeidsgeneesheer, arbeidsgeschikt verklaard, maar hij mag niet knielen. Je weigert deze preventieve maatregel met als reden…
meer zien
Arbeidsongeschiktheid of handicap?
Emre is gevallen op het werk (werkongeval). Hij heeft een knieletsel opgelopen en is gedurende zes maanden arbeidsongeschikt. Daarna herneemt hij het werk in het kader van een aangepaste functie (beperkt rechtstaan en weinig verplaatsingen) en hij doet dit werk gedurende twee jaar. Uiteindelijk beslis je om hem te ontslaan omdat hij zijn aangepaste taken fysiek niet meer…
meer zien
Brandverzekering verhoogt
Ten gevolge van een ongeval verplaatst een medewerkster van jouw onderneming zich sedert enige tijd in een rolstoel. Ondanks het feit dat zij haar werk correct doet, realiseer je je dat de premie van de brandpolis van de onderneming is gestegen omdat er een gehandicapte persoon aanwezig is in het gebouw. Je besluit haar te verhuizen naar een lokaal op het gelijkvloers. Het…
meer zien
Coming-out doen voor iemand anders
Je bent regioverantwoordelijke van een vereniging. Tijdens een algemene vergadering met de lokale teams, werk je met de collega's rond de acties voor het volgende jaar. Een medewerkster verlaat de zaal om naar het toilet te gaan. Je wijst haar aan en zegt ironisch zodat iedereen het hoort: "Je hebt je wel van toilet vergist!". Het is niet voor het eerst dat de medewerkster…
meer zien
Dreiging om contract niet te verlengen
Je bent de interne preventieadviseur in een bouwonderneming. Eén van de arbeiders, Makolo, komt bij jou. Hij vertelt dat twee collega’s hem geregeld beledigen vanwege zijn zwarte huidskleur. Ze zeggen bijvoorbeeld: “Vuile neger, jij weet niet hoe je met die machine moet werken! Ga terug naar de brousse!” Makolo heeft de situatie gemeld bij zijn ploegbaas, die…
meer zien
Een identiteitsgebonden onderneming
Je bent verantwoordelijke van een vakbond die op zoek is naar een informaticus. Deze medewerker/-werkster moet het computersysteem beheren, moet beschikbaar zijn voor alle vragen die daarmee verband houden, moet opleidingen geven, pc's installeren, en de website en het intranet beheren.
Tijdens de eerste werkdag verneem je dat de nieuwe medewerker lid is van een extreemrechtse politieke…
Een uit de hand gelopen grap
Miguel werkt sinds begin 2005 als bewakingsagent in je bedrijf. Zijn directe collega’s pesten hem voortdurend vanwege zijn Zuid-Amerikaanse origine. Hij heeft de situatie al meermaals gemeld aan zijn diensthoofd, zonder resultaat. De feiten worden geminimaliseerd. Hij krijgt de boodschap dat hij “tegen een grapje moet kunnen”. De situatie loopt uit de hand. De aanstoker van de pesterijen…
meer zien
Eeuwig tijdelijk in dienst
Je bent fabrieksdirecteur. Je hebt tijdelijke werknemers in dienst en beslist hun een contract van onbepaalde duur aan te bieden. Behalve aan Abdel, die nochtans vóór zijn collega’s is aangeworven én een positieve evaluatie heeft gekregen van zijn ploegbaas. Hij heeft al 2 jaar een tijdelijk contract. Je laat Abdel weten dat hij niet langer bij jouw bedrijf kan werken omdat zijn tijdelijk…
meer zien
Epilepsie
Je bent verantwoordelijk voor een bejaardentehuis. Een werknemer werkt al twee jaar als ergotherapeut in een vervangingscontract. Het werk loopt prima. Wanneer er voor eenzelfde functie een baan van onbepaalde duur vrijkomt, stuurt de man zijn kandidatuur in. Hij vermeldt daarin dat hij aan epilepsie lijdt. Hij werd wel door de arbeidsgeneesheer arbeidsgeschikt verklaard. Je was niet op de…
meer zien
Kosten beperken
Je wenst één van je nachtwakers te ontslaan, die ondertussen 50 jaar oud is, omdat werkgelegenheidsplannen voordelen aanbieden als je een jonge werknemer in dienst neemt. Omdat je verantwoordelijk bent voor een vereniging zonder winstoogmerk, denk je dat je zo de uitgaven kunt verminderen.
Niemand reageert op klacht
Je bent hr-directeur van een overheidsdienst. Jamila komt bij jou melden dat haar diensthoofd haar pest omdat ze van Marokkaanse origine is. Ze heeft het probleem al aan de vertrouwenspersoon en de psychociale preventieadviseur gemeld, maar die durven volgens haar niet tussenbeide te komen. Bovendien krijg je Jamila’s diensthoofd over de vloer, die haar wil ontslaan:…
meer zien
Onder druk om zich aan te sluiten
Je bent teammanager in een onderneming. Een werknemer klaagt over het feit dat hij door vakbondsafgevaardigden en collega's onder druk wordt gezet omdat hij niet bij een vakbond is aangesloten.
Ontslagen bij herstructurering
Je bent directrice van een privébedrijf dat asbest verwijdert. Bij een herstructurering beslis je 5 arbeiders van vreemde origine te ontslaan. Nochtans hebben die vijf personen meer ervaring in de sector dan andere collega’s van dezelfde dienst met een Belgische origine, die niet worden ontslagen. De ontslagen arbeiders zijn lid van de vakbond en beslissen om hun rechten te doen…
meer zien
Onvoorspelbaar gedrag
Een adjunct-boekhouder werkt al vijf jaar in een bedrijf. Hij heeft een bipolaire stoornis, wat zich vertaalde in periodes van depressie, afgewisseld met stabiele periodes en periodes van energie en euforie.
Door zijn medicatie is zijn gedrag onder controle; de arbeidsgeneesheer bevestigt dit ook.
Zijn psychiater stelt zelfs voor om de dosis…
meer zien
Opleiding geweigerd wegens onaangepast lokaal
Als verantwoordelijke van een dienst van de federale politie weiger je een voortgezette opleiding aan een calog (personeel uit het administratieve en logistieke kader, burgerpersoneel bij de politie) in een rolstoel. Je legt hem uit dat het je spijt, maar dat de opleidingen doorgaan in een oude kazerne die moeilijk toegankelijk is voor personen in een rolstoel.
Tegenstrijdige waarden
Je bent verantwoordelijke van een ngo die actief is op het vlak van milieubescherming. Je hebt een student aangeworven om nieuwe leden aan te trekken. Omwille van zijn prestaties en zijn engagement stel je hem een vervangingsovereenkomst als loontrekkende voor.
Tijdens de proefperiode beslis je om de overeenkomst te verbreken omdat je ondertussen vernomen hebt dat deze werknemer…
Terug uit bevallingsverlof
Een medewerkster van je onderneming die steeds goed heeft gepresteerd, is moeder geworden. Ze keert terug uit bevallingsverlof. Nu ze stipt op tijd vertrekt om haar kind op te pikken in de crèche vind je dat ze minder beschikbaar is. Je zou haar willen ontslaan door te verwijzen naar haar capaciteiten, zonder meer duidelijkheid te verschaffen. Kun je dat?
Toegangsbadge
Je werkt in een beveiligde onderneming waar de werknemers een toegangsbadge moeten gebruiken om binnen te komen. Je spreekt een vakbondsafgevaardigde aan omdat je van oordeel bent dat zij buiten de diensturen buitensporig vaak gebruik maakt van haar toegangsbadge. Zij antwoordt dat het gebruik van haar badge in het kader van haar vakbondsactiviteit plaatsvindt. Na een opmerking beslis je…
meer zien